اكران فیلم 'خوابم می آد' به كارگردانی 'رضا عطاران' این روزها ركود نسبی فروش سینماها در بهار 91 را شكسته است و این اتفاق بار دیگر بار دیگر نشان داد كه مخاطبان به فیلم های كمدی سالم علاقه دارند و همچنان به جستجوی شادی روی پرده نقره ای هستند.

'رضا عطاران' به عنوان بازیگر موفقی در عرصه مجموعه های طنز است، پیشتر با كارگردانی تعدادی از سریال پربیننده از جمله 'بزنگاه' و 'خانه به دوش' نشان داد كه در این بخش هم می تواند موفق عمل كند، اما به نظر می رسد كه وی نتوانسته است چندان كه باید و شاید از عهده كارگردانی فیلم سینمایی برآید.

دقایق ابتدایی فیلم به معرفی 'رضا امیدوار'، خانواده، شغل و خصوصیات اخلاقی اش كه با روایت وی ادا می شود، می گذرد.

رضا امیدوار معلم 39 ساله مجردی است كه با پدر و مادر پیرش زندگی می كند و این روزها شغل خود را از دست داده است و در این خلال با دختر پاستیل فروشی آشنا می شود كه برای تامین هزینه های درمان خواهر بیمارش قصد دزدی دارد و رضا برخلاف میل باطنی با وی همراه می شود.

شاید بخش عمده ای از مخاطبان سینما، كنجكاو تماشای بازی 'اكبر عبدی' در نقش یك پیرزن باشند و به این خاطر به تماشا فیلم بنشینند. امری كه به واقع وی این نقش بسیار باورپذیر و دلنشین ایفا كرده است.

نوع بازی، اصطلاحات، پوشش و حتی غر و لندهای مادر رضا به خوبی نمایانگر یك مادر سنتی از طبقه متوسط جامعه است.

البته وجود اسم 'رضا عطاران' به عنوان كارگردان و بازیگر هم می تواند سینمادوستان را مشتاق تماشای نخستن تجربه كارگردانی یك اثر سینمایی این بازیگر طنز كند؛ اما واقعیت این است كه انتظارها چندان كه باید و شاید برآورده نمی شود.

در واقع فیلم تا میانه های كار، واقعی و موفق عمل می كند و مخاطب با گفت وگوها و موقعیت های طنز و همچنین بازی باورپذیر بازی عبدی و ناصر گیتی جاه با فیلم همراه می شود، اما مشكل كار از بخشی از فیلم شروع می شود كه شخصیت اصلی با 'شیرین' دختر پاستیل فروش آشنا و با وی برای دزدی و آدم ربایی همراه می شود و از اینجا به بعد است كه فیلم وارد فضای فانتزی و غیرواقعی می شود.

'خوابم می یاد' در مقایسه با طنزی مثل 'ورود آقایان ممنوع' كه بیشتر كمدی موقعیت است، بر گفت وگو و كلام اتكا دارد.

به همین دلیل هم از میانه و با كم شدن گفت گوهای طنز، فیلم دچار افت محسوسی می شود و با پایان تلخش به اوج می رسد.

البته شاید عطاران با انتخاب این پایان تلخ، قصد داشته فیلم خود را از پایان بندی شاد و كلیشه ای فیلم های طنز دور كند.

البته نباید فراموش كرد كه 'خوابم می آد' در لحظاتی به خصوص در بخش های اولیه، مشخصات طنز عطاران را در خود دارد و آن را با سایر آثار این گونه متفاوت می كند به عنوان مثال صحنه ای كه دوربین رضا را با گریم متفاوت در قالب یك نوازنده پشت پیانو نشان می دهد در حالیكه وی در حال تمیز كردن كلیدهای این ساز است.

به نظر می رسد كارگردان انتهای فیلم را می دانسته اما برای رسیدن به این نتیجه مسیر غلطی را انتخاب كرده است كه بخشی از آن ضعف فیلمنامه باز می گردد.

ساختار فیلم را باید با 'ورود آقایان ممنوع' رامبد جوان مقایسه كرد كه تا انتها در اوج می ماند و مخاطب را با خود همراه می كند.

ضمن آنكه نقش زنی كه برای دریافت پول ربوده می شود با بازی ویشكا آسایش و همسر بانفوذ و پولدارش با بازی سروش صحت، هیچ كدام خوب پرداخته نشده و از دیگر ضعف های كار به حساب می آید.

اما فیلم سرشار از نوستالژی است و كارگردان از عهده این كار به خوبی برآمده است.

نمایش صحنه های مربوط به كودكی رضا با موهای فرفری و عینك بزرگ، نمایش ورود تلویزیون های سیاه و سفید كمددار و حضور اهل محل برای تماشای آن در خانه سرهنگ، سینماها و گیشه های آن روزها، مدل لباس و موی دهه شصتی، عشق و عاشقی دوران كودكی، نمایش سكانس هایی از فیلم 'بربادرفته' یا 'شعله' همه و همه از جمله بخش هایی است كه برای مخاطب آشنا با این دوران، یادآوری لذت بخشی است.

با تمام نكات گفته شده، 'خوابم می آد 'را می توان در قالب فیلم های طنز استاندارد و غیرسخیف قرار داد كه این روزها به پدیده اكران تابستانی سینماها تبدیل شده است.

از: هدی یوسف زاده

فراهنگ ** 1071